Özel Çocuklar Müzik Eğitimi

Özel Çocuklar Müzik Eğitimi; Otizmli, Serebral Palsili, Down Sendromlu vb. özel eğitim gereksinimli çocuklara, çalgı çalma, şarkı söyleme, ritim tutma vb. etkinlikler uyguladığım bir müzik eğitimi sürecidir. Bu süreci, çeşitli özel eğitim kurumlarında yapmış olduğum çalışmalar neticesinde kazandığım özel eğitim yöntem ve teknikleriyle, öğrencinin gelişim profiline uygun planlayarak uyguluyorum.

Özel eğitim gereksinimli, zihinsel (otizm, zeka yetersizliği vb.) ve fiziksel (serebral palsi’li vb.) yönden normal gelişim gösteremeyen bireylere uygulanan bir eğitimdir.

Özel Çocuklar Müzik Eğitiminde Amaç Nedir?

Özel eğitim gereksinimli bireylere verilen akademik ve sosyal eğitimde kalitenin artmasına, dolayısıyla bazı gelişimsel eksiklik veya bozuklukların -konuşma bozukluğunun giderilmesi vb- düzeltilmesine yardımcı olmak…

Özel Çocuklar Müzik Eğitiminde Neler Yapılır?

Öncelikle öğrencinin algı ve beceri düzeyi belirlenir. Tespit edilen düzeye uygun bir plan oluşturularak eğitime başlanır. Eğitim aşamalarının ilerleyişi, aralıklarla çekilen videolar ve notlar ile takip edilir.

Müziğin Hangi Alanlarında Eğitim Verilir?

Ses ile Obje/Resim/Yazı Eşleştirme

Öğrenciye farklı tür ve cinslerden sesler verilerek ayırt etmesi beklenilen çalışmalardır.

Kazanımlar:

• Dikkat geliştirir
• Konsantrasyonun artırılmasını sağlar
• Çevresindeki ses kaynaklarını ayırt etme becerisi kazandırır
• Çevresinde duyduğu sesleri taklit etme becerisi kazandırır

Ritim Eğitimi

Orff çalgıları, bateri vb ritim çalgılarıyla, ritim tutma becerileri kazandırmaya yönelik yapılan çalışmalardır.

Kazanımları:

• Dikkat sürelerini artırır
• Kaba motor becerilerini geliştirir
• Ritmik sayma becerisi gelişir
• El-göz koordinasyonu gelişir
• Konsantrasyonun artırılmasını sağlar

Şarkı Söyleme

Ses ve nefesini doğru kullanma ve konuşma becerileri kazandırmaya yönelik yapılan çalışmalardır.

Kazanımları:

• Konuşma bozukluklarının giderilmesine yardım eder
• Ses ve nefes kontrolü sağlanır
• Kavram öğrenmesine yardım eder

Org Eğitimi

Bir melodik çalgı çalma becerisi kazandırmaya yönelik yapılan çalışmalardır.

Kazanımları:

• Eşleştirme becerilerinin geliştirmesine yardımcı olur
• Renkleri öğrenmesine katkı sağlar
• İnce motor becerileri gelişir
• Sayı sayma ve ritmik sayma becerileri kazanır
• El-göz koordinasyonu ve konsantrasyonu artar

Müzik Dinleme

Farklı türlerde müzikler dinleterek farkındalıkların artırılmasına yönelik yapılan çalışmalardır.

Kazanımları:

• Müzik dinleme onu rahatlatır, ona mutluluk hissi verir, dolayısıyla enerji katar
• Dil becerilerinin artırılmasına katkı sağlayan en etkili yollardan biri de sözlü şarkılar dinlemektir

Metalofon Eğitimi

Bir melodik çalgı çalma becerisi kazandırmaya yönelik yapılan çalışmalardır.

Kazanımları:

• Eşleştirme becerilerinin geliştirmesine yardımcı olur
• Renkleri öğrenmesine katkı sağlar
• Kaba motor becerileri gelişir
• Sayı sayma ve ritmik sayma becerileri kazanır
• El-göz koordinasyonu ve konsantrasyonu artar

Dans ve Müziksel Oyunlar

Sosyal becerilerinin artmasına yönelik yapılan çalışmalardır.

Kazanımları:

• Bir gruba ait olma duygusu yaşatır
• Bedenlerini tanımalarını sağlar
• Fazla enerjilerini atmalarını sağlar, onu rahatlatır ve mutluluk hissi verir

Öğretmenler… özel eğitim ve rehabilitasyon, okul öncesi ve ilköğretim ilk kademe öğrencileriyle,
birebir veya sınıfça yapabileceğiniz, müzik altyapıları, puzzle kartları ve etiketiyle, renkli notaları ve resimleriyle, nota yazma, ritim yapma, şarkı söyleme, melodi çalma, solfej yapma ve oyun oynama etkinlikleriyle dolu, eğlenceli bir şekilde müziği öğreten bu kitabı tüm kitabevlerinde ve online satış siteleri üzerinden temin edebilirsiniz!

​Özel Çocuklar Müzik Eğitimi’nin Müzik Terapisi ile İlişkisi Nedir?​

Müzik Terapisi; lisanslı bir müzik terapistin, tıp, sosyal bilimler, psikoloji ve pedagoji gibi farklı disiplinlerden elde ettiği verilerle planladığı, bireyin zihinsel,fiziksel,duygusal ve sosyal ihtiyaçlarının giderilmesine yönelik, müziği her yönüyle (ses,ritim,melodi,armoni vb) araç olarak kullandığı bir tedavi yöntemidir.

Özel Çocuklar Müzik Eğitimi ise; lisanslı bir müzik öğretmeni tarafından kişinin gelişim profiline uygun planlanan, özel eğitim yöntem ve tekniklerinin kullanıldığı, belirlenen zihinsel, fiziksel, duygusal ve sosyal ihtiyaçların giderilmesine yönelik ritim tutma, şarkı söyleme, çalgı çalma, müziğe uyumlu hareket etme vb etkinliklerin programlandığı bir müzik eğitimi sürecidir.

Bu tanımlardan yola çıkarak, ” ‘özel çocuklar müzik eğitimi’, ‘müzik terapisi’nin, eğitim odaklı bir dalıdır ” diyebiliriz.

Özel Çocuklar Müzik Eğitimi’nin Faydaları Nelerdir?

• İletişim kurma
• Kendini ifade etme
• Fiziksel Ortama ve diğer bireylere uyum sağlama
• Bedenini tanıma ve (doğru) kullanma
• Duyduğu seslere yönelme
• Dikkatini bir duruma yoğunlaştırma (Konsantrasyon)
• Konuşma
• Okuma
• Göz kontağı kurma
• El-göz koordinasyonu kurma
• Toplumun bir bireyi olduğunu hissetme
• Özgüven duygusu
• Stres atma
• İnce ve kaba kasların gelişimi
• Çevresindeki varlıkları tanıma ve özelliklerini bilme

​Özel Çocuklar Müzik Eğitimi Öğretmeni ​

• ​Müzik Öğretmeni, öncelikle öğrenci ile iyi bir iletişim ortamını sağlamalı! Bu, öğrenci ile arasındaki eğitim köprüsünün kurulduğu anlamına gelir ve seanslarının uzun soluklu olabilmesi için gereklidir!
• Müzik Öğretmeni, öncelikle özel eğitim konusunda temel donanımları, özel eğitimin uygulandığı bir okulda gözlem ve gözetmen denetimli uygulamalar yaparak kazanmalıdır.
• Seanslar sırasında, bireyi sürekli yönlendirici/yönetici/ona müdahaleci olmamalı, aksine yardımlarını olabildiğince azaltarak çalışmalı, öğrencinin bağımsız ve kendi güdümlerine göre davranmasına zemin hazırlayıcı olmalıdır.
• Özel eğitim uzmanlarınca hazırlanmış bireyselleştirilmiş eğitim planını destekleyici etkinlikler yapılması en sağlıklı çalışma şekli olacaktır. Bazı öğrencilerin sadece müziği öğrenmek için bu eğitime ihtiyacı varken, bazılarının ise algısal, hareket vb konularda gelişiminin ilerletilmesi için ihtiyacı olabilir.

​Özel Çocuklar Müzik Eğitimi’nin Aşamaları Neler?

Özel Çocuklar Müzik Eğitimi üç aşamada uygulanır:

​1. Öğrenciyi tanıma ve ihtiyaçların belirlenmesi

• Öğrenci Bilgileri
• Öğrenci Kayıt Formu
• Özel Eğitim BEP Planı
• Motivasyon Bilgileri
• Davranış Problem Bilgileri
• Gelişimsel Bilgiler
• Müziksel Beceri Değerlendirme Ölçüm Aracı
• Öğrenciye Özel Eğitim Planı Oluşturulması

2. Belirlenen ihtiyaçlara yönelik verilecek eğitimin uygulanması

• Seans İçinde Oluşan Gelişmeler Hakkında Tutanaklar
• Görüntü Ve Ses Kayıtları Arşivlenmesi
• Müziksel performans izleme kayıt formu

3. Uygulama Sonuçlarının Bir Rapor Haline Getirilmesi

Verilen eğitimlerde alınan dönütlerin değerlendirilerek raporlandırılması

​​İyi Anlaşılması Gereken Bazı Kavramlar!​

Beceri Nedir?

Bilgi gerektiren ve performans içeren davranışlarla görülebilen karmaşık bir eylemdir.

• Eleştirel Düşünme Becerisi
• Yaratıcı Düşünme Becerisi
• İletişim ve Empati Becerisi
• Problem Çözme Becerisi
• Müzik/Resim/Spor Yapma Becerileri vb.

Müziksel Beceri Nedir?

Müzik bilgisi gerektiren ve ritmik, armonik ve melodik çalgıları çalma veya şarkı söyleme performansı gösterebilme eylemidir.

Örnek Müziksel Beceriler;

• Nota Okuma/Çözme Becerisi
• Sesini Doğru, Güzel Ve Etkili Kullanma Becerisi
• Tempoya Uyumlu Hareket Etme Becerisi
• Dinlediği Müziğe Odaklanma Becerisi

​Müziksel Performans Nedir?

Müziksel Kriterlere Uygun Davranışlarda Gösterilen Başarıdır.

• Şarkı Söyleme ve Çalgı Çalma Konusunda Gösterilen Davranışların Kalitesi
• Şarkı söylerken Sözlerin Anlaşılabilir Netlikte Duyulması
• Çalgı çalarken Notaların Doğru ve Güzel İcra Edilmesi

Müziksel Performans Değerlendirme Nedir?

Öğrenciden gelen müziksel dönütlerin (ritim, tempo ve notalar yönünden) beklenen müziksel kriterlere uygunluğunun ölçülmesi işlemidir.